Search results

Saved words

Showing results for "dhyaan"

zauq

the sensation or flavour perceived in the mouth

zauqii

وجدانی

zauqiin

someone with a refined taste, one who has taste for poetry

zauq-baKHsh

خوشی دینے والا

zauq-e-nazar

perceptive eye, connoisseur

zauq-e-she'r

kindheartedness, the test of poetry, love to read and write poetry

zauq-e-'amal

Desire for work, yearning for work, longing for action, inclination towards deed

zauq-sarisht

خوشی سے ملا ہوا

zauq-e-suKHan

right type of (literary, poetry) taste

zauq-o-shauq

pleasure and delight, great pleasure

zauq suu.n

خوشی سے ، مزے سے ، شوق سے ، بہ رضا و رغبت .

zauq karnaa

to have fun

zauq paanaa

having fun and enjoyment

zauq men shauq

it is said at the time of when something for free with something else

zauq jamnaa

شوق یا رغبت پیدا ہونا

zauq-paimaa

خوشی تولنے یا ناپنے والا، خوشی دینے والا

zauq-e-numuu

passion for progress and growth

zauq rakhnaa

to be interested, passionate to do something

zauq dharnaa

have a taste for

zauq-o-shauq se

with pleasure and delight, great pleasure

zauq-e-jabii.n

devotion offered by forehead, prostration

zauq-e-zabaan

teste of language

zauq-e-yaqiin

passion of faith

zauq-e-saliim

right type of (literary) taste, refined taste

zauq-e-latiif

good taste

zauq uThaanaa

لطف اٹھانا، حظ حاصل کرنا

zauq-e-tamaashaa

longing for vision

zauq-e-'uryaanii

flair for nudity

zauq-par-zauq paanaa

to be overjoyed

zauq-dar-zauq honaa

to have great pleasure and delight

zauq-e-'ubuudiyat

pleasure of the devotion to God

zauq-e-nazzaara

pleasure of the spectacle, sweet taste of sight, enjoyment of seeing a dear one, pleasure of the spectacle

zauq-e-'azm-e-baa-'amal

pleasure of determination with action

zauq me.n shauq nafa' me.n la.Dkaa

مفت یا شوق کے کام میں کوئی فائدہ حاصل ہو جانے کے موقع پر یا مفت آمدنی کی نسبت کہتے ہیں

zauq-e-chaman-ze-KHaatir-e-sayyaad mii-ravad

صیاد کے دل سے چمن کا لطف جاتا رہا یعنی جو کام اپنے سے کیا جاتا ہے اس میں بہت لطف آتا ہے اور جو کام ضرورت کے ماتحت مجبوری سے کرنا پڑتا ہے اس میں کوئی مزہ باقی نہیں رہتا ہر روز کی دید شوق کو مٹا دیتی ہے

zauq-e-chaman ze-KHaatir-e-bulbul namii-ravad

چمن کا شوق بلبل کے دل سے نہیں جاتا یعنی جس بات کا کسی کو شوق ہو وہ دل سے نہیں جاتی

zauq-e-gul chiidan agar daarii ba-gulzaar berau

اگر تجھے پھول چننے کا شوق ہے تو کسی چمن میں جا یعنی اگر تم کسی مقصد میں کامیابی حاصل کرنا چاہتے ہو تو گھر سے نکلو اور اس مقصد کو حاصل کرنے کے لیے مناسب تدبیر اختیار کرو، بغیر تھوڑی سی دوڑ دھوپ کِیے گھر بیٹھ رہنے سے کوئی مقصد پورا نہیں ہو سکتا

zauq me.n shauq dastuurii me.n bachcha

مفت یا شوق کے کام میں کوئی فائدہ حاصل ہو جانے کے موقع پر یا مفت آمدنی کی نسبت کہتے ہیں

ham-zauq

having the same taste

KHush-zauq

of good tastes or humour

shauq-zauq

pleasure, delight, gratification

bad-zauq

one with bad taste, person having no taste (in arts, literature, music, etc.)

kor-zauq

blind of taste, having bad taste of art and literature

be-zauq

lacking in good taste, having no interest in art or literature, without relish or desire, tasteless

ahl-e-zauq

people having literary or aesthetic taste, those having a taste of literature, etc., connoisseurs

baa-zauq

expert, connoisseur, having a good taste

shauq-o-zauq

pleasure and delight, gratification

'aalam-e-zauq

خوشی کی حالت

saahib-e-zauq

endowed with taste

vufuur-e-zauq

height of passion

be-zauq-e-'amal

without the zeal for action

be-zauq-o-shu'uur

without good taste and consciousness

shikaar kaa zauq honaa

شکار کھیلنے کی طرف طبیعت بہت مائل ہونا

e'tibaar-e-zauq-e-nazar

trust of the eagerness of sight

saaqii-e-arbaab-e-zauq

those who love God and Prophet Muhammad

kotaahii-e-zauq-e-'amal

Lack of interest in action, lack of attachment to the action, lack of enthusiasm in the action

navaa raa talKH-tar mii-zan chuu zauq-e-naGma kam-yaabii

(اقبالؔ کا یہ فارسی مصرع بطور کہاوت اردو میں مستعمل) جب راگ کا شوق کم دیکھو تو آواز میں اور اثر پیدا کرو، یعنی جب دیکھو کہ لوگ تمھاری طرف متوجہ نہیں ہیں تو اور زیادہ پر اثر بات کہو

Meaning ofSee meaning dhyaan in English, Hindi & Urdu

dhyaan

ध्यान•دِھیان

Origin: Hindi

Vazn : 21

English meaning of dhyaan

Noun, Masculine

heed, attention, consideration, regard
thought, contemplation, meditation
fear

Sher Examples

ab talak us ko dhyān ho merā

kyā pata ye gumān ho merā

ab talak us ko dhyan ho mera

kya pata ye guman ho mera

Zubair Ali Tabish

ham un ko soch meñ gum dekh kar vāpas chale aa.e

vo apne dhyān meñ baiThe hue achchhe lage ham ko

hum un ko soch mein gum dekh kar wapas chale aae

wo apne dhyan mein baiThe hue achchhe lage hum ko

Ahmad Mushtaq

aane vaalī nasleñ tum par faḳhr kareñgī ham-asro

jab bhī un ko dhyān aa.egā tum ne 'firāq' ko dekhā hai

aane wali naslen tum par faKHr karengi ham-asro

jab bhi un ko dhyan aaega tum ne 'firaq' ko dekha hai

Firaq Gorakhpuri

ḳhushī milī to ye aalam thā bad-havāsī kā

ki dhyān hī na rahā ġham kī be-libāsī kā

KHushi mili to ye aalam tha bad-hawasi ka

ki dhyan hi na raha gham ki be-libasi ka

Zafar Iqbal

maiñ baaġh meñ huuñ tālib-e-dīdār kisī kā

gul par hai nazar dhyān meñ ruḳhsār kisī kā

main bagh mein hun talib-e-didar kisi ka

gul par hai nazar dhyan mein ruKHsar kisi ka

Taashshuq Lakhnavi

ध्यान के हिंदी अर्थ

संज्ञा, पुल्लिंग

अंतःकरण या मन की वह वृत्ति या शक्ति जो उसे किसी चीज या बात का बोध कराती, उसमें कोई धारणा उत्पन्न करती अथवा कोई स्मृति जाग्रत करती है। जैसे-हमने उन्हें एक बार देखा तो है, पर उनकी आकृति हमारे ध्यान में नहीं आ रही है। मुहा०-ध्यान पर चढ़ना = किसी बात का चित्त या मन में कुछ समय के लिए अपना स्थान बना लेना। जैसे-अब तक वही दृश्य हमारे ध्यान पर चढ़ा है। ध्यान से उतरना ध्यान के क्षेत्र से बाहर हो जाना। याद न रह जाना। जैसे-आपकी पुस्तक लाना मेरे ध्यान से उतर गया।
ध्यान
० = ध्यान
अंतःकरण या मन की वह वृत्ति या स्थिति जिसमें वह किसी चीज या बात के संबंध में चिंतन, मनन या विचार करने में अग्रसर या प्रवृत्त होता है। किसी विषय को मानस-क्षेत्र में लाने या प्रत्यक्ष करने की अवस्था, क्रिया या भाव। मन का किसी विशिष्ट काम या बात की ओर लगना या होना। खयाल। जैसे-(क) हमारी बात ध्यान से सुनो। (ख) अभी वे किसी और ध्यान में हैं, उन्हें मत छेड़ो। क्रि० प्र०-आना।-जाना।-दिलाना।-देना।-लगना। -लगाना। विशेष-मानसिक और शारीरिक क्षेत्रों के अधिकतर कामों में हम मुख्यतः ध्यान की प्रेरणा और बल से ही प्रवृत्त होते हैं। कभी तो बाह्य इंद्रियों का कोई व्यापार हमारा ध्यान किसी ओर लगाता है, (जैसे-कोई चीज दिखाई पड़ने पर उसकी ओर ध्यान जाना) और कभी मन स्वतः किसी प्रकार के ध्यान में लग जाता है, (जैसे-कोई बात याद आने पर उसकी ओर ध्यान जाना या लगना)। यह हमारे अंतःकरण या चेतना की जाग्रत अवस्था का ऐसा व्यापार है जिससे कोई बात, भाव या रूप हमारे विचार का केंद्र बन जाता या हमारे मन में सर्वोपरि हो जाता है। महा०-(किसी चीज या बात पर) ध्यान जमना = चित्त का एकाग्र होकर किसी ओर उन्मुख होना। किसी काम या बात में मन का समु चित रूप से प्रवृत्त होकर स्थित होना। ध्यान बँटना जब ध्यान एक ओर लगा हो, तब कोई दूसरा काम या बात सामने आने पर उसमें बाधा या विघ्न होना। ध्यान बँधना या लगना = (क) दे० ऊपर ' ध्यान जमना '। (ख) किसी प्रकार के मानसिक चितन का क्रम बराबर चलता रहना। जैसे-जब से उनकी बीमारी का समाचार मिला है, तब से हमारा ध्यान उन्हीं की तरफ बँधा (या लगा) है। (किसी के) ध्यान में डूबना, मग्न होना या लगना = किसी के चिंतन, मनन या विचार में इस प्रकार प्रवृत्त या लीन होना कि दूसरी बातों की चिंता, विचार या स्मरण ही न रह जाय। उदा०-कब की ध्यान-लगी लखै, यह घर लगिहै काहि।-बिहारी। (किसी को) ध्यान में लाना = (क) किसी को अपने मानस-क्षेत्र में स्थान देना या स्थापित करना। बराबर मन में बनाये रखना। उदा०-(क) ध्यान आनि ढिग प्रान-पति रहति मुदित दिन राति।-बिहारी। (ख) किसी का कुछ महत्त्व समझाते या सम्मान करते हुए उसके संबंध में कुछ विचार करना या सोचना। चिंता या परवाह करना। जैसे-वह तुम्हारे भाई साहब को तो ध्यान में लाता ही नहीं, तुम्हें वह क्या समझेगा ! (किसी काम, चीज या बात का) ध्यान रखना इस प्रकार सतर्क या सावधान रहना कि कोई अनुचित या अवांछनीय काम या बात न होने पावे अथवा कोई क्रम इष्ट और यथोचित रूप में चलता रहे। जैसे-(क) ध्यान रखना, यहाँ से कोई चीज गुम न होने पावे। (ख) हमारी अनुपस्थिति में रोगी का ध्यान रखना। पद-ध्यान से तत्पर, दत्तचित्त या सावधान होकर। जैसे-चिट्ठी जरा ध्यान से पढ़ो।
किसी विशेष विषय पर चित्त की एकाग्रता
किसी स्वरूप का एकाग्र चिंतन
चिंतन या मनन करने की प्रवृत्ति
स्मृति; याद; ख़याल
(योग) ध्येय विषय के साथ चित्त की एकाग्रता
गौर; सोच-विचार
बुद्धि; समझ।

دِھیان کے اردو معانی

Roman
Urdu

اسم، مذکر

سُدھ، توجہ، اِلتفات
پاس، لحاظ، مُروّت
مراقبہ، روحانی عِلم، راہ سلوک، عبادت، اِستغراق
غور، فکر، مطالعہ، حقیقیت کی تلاش
ڈر، خوف

Urdu meaning of dhyaan

Roman
Urdu

sudh, tavajjaa, iltiphaat
paas, lihaaz, muroXvat
muraaqaba, ruhaanii ilm, raah suluuk, ibaadat, istiGraaq
Gaur, fikr, mutaalaa, haqiiqiit kii talaash
Dar, Khauf

Synonyms of dhyaan

iltifaat lihaaz tavajjoh Gaur-o-fikr muravvat

Antonyms of dhyaan

be-parvaa.ii be-fikrii be-tavajjohii taGaaful Gaflat

Compound words of dhyaan

ashnaan-dhyaan bak-dhyaan be-dhyaan dhyaan-gyaan gyaan-dhyaan

Idioms of dhyaan

See All

dhyaan bhaaTaknaa

خیال کا اِدھر اُدھر پھرنا .

dhyaan cha.Dhnaa

(مجازاً) خیال میں سما جانا ، کسی سے محبت ہو جانا .

dhyaan Daalnaa

توجہ مبذول کرانا ، خیال کو کسی طرف لے جانا ، شہ دینا ، ورغلانا .

dhyaan dau.Daanaa

خیال کرنا ، فکر کرنا .

dhyaan dau.Dnaa

کسی طرف خیال جانا .

dhyaan denaa

listen with full attention, give ear to

Proverbs of dhyaan

dhan jo.Dan ke dhyaan me.n yuu.nhii 'umr na kho, motii barge mol ke kabhii na Thiikar ho

دولت جمع کرنے کے خیال میں عمر نہیں گزارنی چاہیئے، ٹھیکری موتی کے برابر نہیں ہوسکتی

jo tuu hii raaja huvaa apnaa sukh mat Thaan, phikar aur phakiir ke dukh sukh par kar dhyaan

اگر تو حاکم بنے تو رعیت یعنی مخلوق کی بہتری کا خیال رکھ

priitam har se neh kar jaise khet kisaan, ghaaTe de aur DanD bhare pher khet se dhyaan

خدا سے محبت اس طرح ہونی چاہیے جس طرح کسان کو اپنے کھیت سے ہوتی ہے گرچہ نقصان اُٹھاتا ہے مگر اسے چھوڑتا نہیں

ujjval baran adhiintaa ek charan do dhyaan, ham jaane tum bhagat ho nire kapaT kii khaan

بگلا بھگت یعنی ظاہر میں کچھ باطن میں کچھ، ظاہر میں نیک مگر اصلاً برا

Rhyming words of dhyaan

21 121 221 1121 1221

aan baan bhaan chhaan daan dhaan Dhaan faan gaan ghaan gyaan haan jaan kaan khaan

a.Daan achaan adhaan ajaan amaan apaan aTaan avaan 'avaan azaan bakaan bakhaan banaan basaan bathaan

aabaan aadaan aalaan aamaan aasaan aavaan aa'vaan aa'yaan aazaan abdaan 'adnaan advaan adyaan afGaan afshaan

anumaan bahumaan Gasayaan Gashayaan hajaraan hanumaan haramaan hariyaan katiyaan KHafaqaan khaliyaan maniyaan paridhaan parimaan pavamaan

abaadaan abhiimaan agan-baan agar-daan ayarmaan badaKHshaan bahal-vaan baliidaan bayaabaan biyaabaan buzurgaan charaaGaan dabistaan daraKHshaan dayaamaan

Related searched words

zauq

the sensation or flavour perceived in the mouth

zauqii

وجدانی

zauqiin

someone with a refined taste, one who has taste for poetry

zauq-baKHsh

خوشی دینے والا

zauq-e-nazar

perceptive eye, connoisseur

zauq-e-she'r

kindheartedness, the test of poetry, love to read and write poetry

zauq-e-'amal

Desire for work, yearning for work, longing for action, inclination towards deed

zauq-sarisht

خوشی سے ملا ہوا

zauq-e-suKHan

right type of (literary, poetry) taste

zauq-o-shauq

pleasure and delight, great pleasure

zauq suu.n

خوشی سے ، مزے سے ، شوق سے ، بہ رضا و رغبت .

zauq karnaa

to have fun

zauq paanaa

having fun and enjoyment

zauq men shauq

it is said at the time of when something for free with something else

zauq jamnaa

شوق یا رغبت پیدا ہونا

zauq-paimaa

خوشی تولنے یا ناپنے والا، خوشی دینے والا

zauq-e-numuu

passion for progress and growth

zauq rakhnaa

to be interested, passionate to do something

zauq dharnaa

have a taste for

zauq-o-shauq se

with pleasure and delight, great pleasure

zauq-e-jabii.n

devotion offered by forehead, prostration

zauq-e-zabaan

teste of language

zauq-e-yaqiin

passion of faith

zauq-e-saliim

right type of (literary) taste, refined taste

zauq-e-latiif

good taste

zauq uThaanaa

لطف اٹھانا، حظ حاصل کرنا

zauq-e-tamaashaa

longing for vision

zauq-e-'uryaanii

flair for nudity

zauq-par-zauq paanaa

to be overjoyed

zauq-dar-zauq honaa

to have great pleasure and delight

zauq-e-'ubuudiyat

pleasure of the devotion to God

zauq-e-nazzaara

pleasure of the spectacle, sweet taste of sight, enjoyment of seeing a dear one, pleasure of the spectacle

zauq-e-'azm-e-baa-'amal

pleasure of determination with action

zauq me.n shauq nafa' me.n la.Dkaa

مفت یا شوق کے کام میں کوئی فائدہ حاصل ہو جانے کے موقع پر یا مفت آمدنی کی نسبت کہتے ہیں

zauq-e-chaman-ze-KHaatir-e-sayyaad mii-ravad

zauq-e-chaman ze-KHaatir-e-bulbul namii-ravad

چمن کا شوق بلبل کے دل سے نہیں جاتا یعنی جس بات کا کسی کو شوق ہو وہ دل سے نہیں جاتی

zauq-e-gul chiidan agar daarii ba-gulzaar berau

zauq me.n shauq dastuurii me.n bachcha

مفت یا شوق کے کام میں کوئی فائدہ حاصل ہو جانے کے موقع پر یا مفت آمدنی کی نسبت کہتے ہیں

ham-zauq

having the same taste

KHush-zauq

of good tastes or humour

shauq-zauq

pleasure, delight, gratification

bad-zauq

one with bad taste, person having no taste (in arts, literature, music, etc.)

kor-zauq

blind of taste, having bad taste of art and literature

be-zauq

lacking in good taste, having no interest in art or literature, without relish or desire, tasteless

ahl-e-zauq

people having literary or aesthetic taste, those having a taste of literature, etc., connoisseurs

baa-zauq

expert, connoisseur, having a good taste

shauq-o-zauq

pleasure and delight, gratification

'aalam-e-zauq

خوشی کی حالت

saahib-e-zauq

endowed with taste

vufuur-e-zauq

height of passion

be-zauq-e-'amal

without the zeal for action

be-zauq-o-shu'uur

without good taste and consciousness

shikaar kaa zauq honaa

شکار کھیلنے کی طرف طبیعت بہت مائل ہونا

e'tibaar-e-zauq-e-nazar

trust of the eagerness of sight

saaqii-e-arbaab-e-zauq

those who love God and Prophet Muhammad

kotaahii-e-zauq-e-'amal

Lack of interest in action, lack of attachment to the action, lack of enthusiasm in the action

navaa raa talKH-tar mii-zan chuu zauq-e-naGma kam-yaabii

Noun

imagination, fancy

[ Aisi duniya ka sirf tasavvur hi kiya ja sakta hai jahan sab chain se hon ]

Today's Vocabulary

Learn 10 Urdu words daily on Mobile App

"10 words down, endless possibilities ahead! 🚀📖"

Tune in tomorrow for the next 'Word of the Day' and elevate your language game!

"Unlock a world of Urdu words at your fingertips!"

Ever come across a word that can walk you into a royal court, summon you before a head constable, charm you with collection of Ghazals of your favourite poet , and then tuck you into a soft bed for an afternoon nap ...continue reading

by Azra Naqvi | 01 July 2025

See All

Tags for dhyaan

English meaning of dhyaan , dhyaan meaning in english, dhyaan translation and definition in English. dhyaan का मतलब (मीनिंग) अंग्रेजी (इंग्लिश) में जाने | Khair meaning in hindi

Critique us (dhyaan)

Name

Comment

I have read and I agree to Rekhta Privacy Policy

Submit

dhyaan

Upload Image Learn More

Name

Display Name

Attach Image

Select image

(format .png, .jpg, .jpeg & max size 4MB and upto 4 images)

I authorize Rekhta to make use of my image/s and I hold responsibility for the copyright of the same.

Cancel Upload Image

Subscribe to receive news & updates

I have read and I agree to Rekhta Privacy Policy

Speak Now

Delete 44 saved words?

Do you really want to delete these records? This process cannot be undone

Cancel Delete

Want to show word meaning

Do you really want to Show these meaning? This process cannot be undone

Cancel Done