खोजे गए परिणाम

सहेजे गए शब्द

"हेच" शब्द से संबंधित परिणाम

सिफ़त

प्रशंसा, तारीफ़, गुण, वस्फ़, प्रभाव, तासीर, समान, तुल्य, जैसे- ‘सगसिफ़त’ कुत्ते-जैसा, (व्या.) विशेषण, किसी चीज़ का गुण।।

सिफ़ती

صفت (رک) سے منسوب یا متعلق ، صفت بیان کرنے والا ، صفت کا حامل.

सिफ़तिय्या

صفت سے منسوب یا متعلق، صفت بیان کرنے والا، صفت کا حامل

सिफ़त-ए-बहमियत

जानवरों के गुण

सिफ़त-सरा

तारीफ़ करने वाला

सिफ़त करना

जय-जयकार करना, प्रशंसा करना, तारीफ़ करना

सिफ़त-सराई

تعریف کرنا.

सिफ़त-ए-ज़ाती

व्याकरण: वो शब्द जो किसी व्यक्ति या सामग्री की व्यक्तिगत या अंदरूनी हालत या विशेषता बताए

सिफ़त रखना

गुण होना, विशेषता रखना

सिफ़त-ओ-सना

तारीफ़, खूबियाँ जो बयान की जाएँ (करना, होना के साथ)

सिफ़त-ए-हालिया

(قواعد) اسمِ حالیہ یا صفتِ حالیہ وہ مشبہ فعل ہے جو اپنے فاعل کو یہ ظاہر کرتا ہے کہ وہ کام کرنے کی حالت میں ہے.

सिफ़त-ए-मुशब्बा

a substantial form, essential or fixed quality

सिफ़त-ए-बहीमी

properties of beast (man, angel)

सिफ़त-ए-बशरिय्यत

انسان کی خاصیت

सिफ़त-ए-मूलूकिय्यत

स्वर्गदूतों के गुण

मेहर-सिफ़त

like the sun

हमा-सिफ़त

सारे गुणोंवाला, सारी सिफ़तोंवाला, बहुत सारी ख़ुसूसियात का हामिल, हर ख़ूबी रखने वाला

फ़रिश्ता-सिफ़त

जिसमें देवताओं- जैसे गुण हों, फ़रिश्ते की तरह, जिसमें एक परी के गुण हों, ऐसा व्यक्ति जिसे पापों और बुराइयों से दूर रहने की आदत हो

शो'ला-सिफ़त

शोला जैसा, आग की तरह उज्जवल और लाल

दरिंदा-सिफ़त

जानवोरं जैसे व्यवहार वाला, ख़ूँख़ार, निर्मम क्रूर

क़लंदर-सिफ़त

قلندر جیسا مزاج رکھنے والا ، دنیوی مال و متاع اور جاہ و مرتبہ سے بے نیاز .

दुरवेश-सिफ़त

दुरवेशों-जैसा सीधा-सादा स्वभाव रखनेवाला

आसमाँ-सिफ़त

آسمان کی طرح

दीवाना-सिफ़त

पागल की तरह

ज़र्रा-सिफ़त

ज़र्रे की तरह, छोटा सा, नाचीज़

बेगाना-सिफ़त

बेगानों की तरह जैसे कभी की जान-पहचान ही न हो, उत्साह के बिना, बेदिली से, उपरिचितों की तरह

मसीहा-सिफ़त

मसीह के गुण रखने वाला, मुर्दे जिलाने वाला, वो जिसकी फूँक ईसा जैसी चमत्कारिक हो अर्थात मृत को जीवित कर दे, अर्थात विशेषज्ञ चिकित्सक

मौला-सिफ़त

ईश्वर के गुण रखने वाला

वहशी-सिफ़त

जंगली जानवरों जैसा, वहशियों की तरह

माह-सिफ़त

quality of moon

यगाना-सिफ़त

जिसके जोड़ या बराबरी का कोई न हो, अनुपम, (यूनीक), बेमिसाल

सीमाब-सिफ़त

पारे-जैसा चंचल, व्याकुल, जिसे एक जगह करार न हो

मज्ज़ूब-सिफ़त

जिसमें मज्जूबों- जैसी बातें हों।

हैवान-सिफ़त

हैवानों जैसा, वहशी

बूम-सिफ़त

दे. ‘बुमखस्लत' ।।

मा'सूम-सिफ़त

मासूमों-जैसा, भोला-भाला, निर्दोष, बेगुनाह

हाबील-सिफ़त

تحمل اور صبر و استقامت سے کام لینے والا ؛ مظلوم ؛ ہابیل جیسا ۔

हूश-सिफ़त

वहशी की तरह, असभ्य

हुरूफ़-ए-सिफ़त

(قواعد) وہ الفاظ جو دوسرے الفاظ کے ساتھ مل کر وصفی معنی دیتے ہیں ، وصفی لاحقے اور سابقے ، جیسے : ذی ، پتی ، الو ؛ وان ، وتی وغیرہ .

शम'-सिफ़त जलना

ग़म की वजह से जलती हुई मोमबत्ती की तरह घुलना

ब-हमा-सिफ़त-मौसूफ़

सारी खूबियों से आरास्तः, सर्वगुणसम्पन्न ।

हिन्दी, इंग्लिश और उर्दू में हेच के अर्थदेखिए

हेच

hech•ہیچ

स्रोत: फ़ारसी

वज़्न : 21

हेच के हिंदी अर्थ

विशेषण, पुल्लिंग

कोई, कुछ नहीं, कम, फीका, निकम्मा, नाकारा
जिसका कुछ भी महत्त्व न हो, तुच्छ
तुच्छ, पोच, व्यर्थ, बेकार, कोई, कश्चित

शे'र

सामने मोहब्बत के हेच है सियासत भी

जब दिमाग़ थक जाए दिल से काम ले ऐ दोस्त

शहाब लखनवी

चार दिन की बहार है सारी

ये तकब्बुर है यार-ए-जानी हेच

हक़ीर

माल-ओ-ज़र की क़द्र क्या? ख़ून-ए-जिगर के सामने

अहल-ए-दुनिया हेच हैं अहल-ए-हुनर के सामने

तालिब हुसैन तालिब

English meaning of hech

Adjective, Masculine

insignificant, worthless, a mere trifle, nothing
shallow, superficial
good for nothing
weak
despicable

ہیچ کے اردو معانی

Roman
Urdu

صفت، مذکر

جس کا وجود نہ ہو یا باقی نہ رہ سکے، ناچیز، برطرف، لاشے، نابود
کچھ بھی نہیں، بالکل نہیں
کوئی، کچھ نیز کسی
بے اصل، بے حقیقت، معمولی، ادنیٰ، کم حیثیت
فانی، باقی نہ رہنے والا، مٹ جانے والا
ناکارہ، نکما، بیکار، ناقابل، بے مصرف
(مقابلتاً) کم زور، (کسی فن میں) کم تر
قابل نفرت، زبوں، بیہودہ، ذلیل و خوار، بے توقیر
فضول، بے سود، بے کار، خارج از مطلب
تھوڑی سی، کم، قلیل، اَندک (مقدار، رقم وغیرہ)

Urdu meaning of hech

Roman
Urdu

jis ka vajuud na ho ya baaqii na rah sake, naachiiz, baratraf, laashe, naabuud
kuchh bhii nahiin, bilkul nahii.n
ko.ii, kuchh niiz kisii
beasal, behaqiiqat, maamuulii, adnaa, kam haisiyat
faanii, baaqii na rahne vaala, miT jaane vaala
naakaara, nikammaa, bekaar, naaqaabil, bemusarraf
(muqaabaltan) kamzor, (kisii fan men) kamtar
kaabil-e-nafrat, zabuu.n, behuuda, zaliil-o-Khaar, betauqiir
fuzuul, besuud, be kaar, Khaarij az matlab
tho.Dii sii, kam, qaliil, anduk (miqdaar, raqam vaGaira

हेच से संबंधित मुहावरे

हेच ख़याल करना

हक़ीर समझना, घटिया जानना , कमतर जानना, मामूली गर्दानना

हेच के अंत्यानुप्रास शब्द

21 121 221 1221 2121

पेच बेच येच

नगेच मरेच

तह-पेच दर-पेच पुर-पेच बे-हेच सर-पेच

उलट-पेच

एच-पेच दस्त-पेच फ़त्ह-पेच मर्ग-पेच

अधिक अंत्यानुप्रास संबंधित

हेच के यौगिक शब्द

बे-हेच हेच-ओ-पोच हेच-कस हेच-कारा हेच-कारा हेच-मदाँ हेच-मदानी

हेच से संबंधित रोचक जानकारी

ہیچ یہ لفظ بہت پرانا ہے، لیکن بعض قدیم ترین فارسی لغات جو میں نے دیکھے، ان میں نہیں ملا۔ ’’موید الفضلا‘‘ (۱۹۵۱) غالباً سب سے قدیم فارسی لغت ہے جس میں ’’ہیچ‘‘ درج ہے۔ ’’موید‘‘ میں اس لفظ کے حسب ذیل معنی لکھے ہیں: ’’معدوم، چیزے، و چیزے نہ‘‘۔ ’’موید الفضلا‘‘ میں سند شاذ و نادر ہی دی گئی ہے، وہاں’’ہیچ‘‘ کے کسی معنی کی سند نہیں۔ لیکن نظیری کا شعر ہے، اگرچہ ’’موید‘‘ کے ذرا بعد کا ہے ؎ ہیچ اکسیر بہ تاثیر محبت نہ رسد کفر آوردم و در عشق تو ایماں کردم اردو میں ’’ہیچ‘‘ کے معنی کا معاملہ ذرا ٹیڑھا ہے۔ ’’معدوم‘‘ اور’’چیزے نہ‘‘ کے مفہوم میں تو اسے کثرت سے برتتے ہیں، لیکن ’’چیزے‘‘، یعنی ’’کچھ، کوئی چیز‘‘ کے معنی میں اردو کی سند بہت مشکل سے ملے گی، لیکن بالکل معدوم بھی نہیں۔ میر سوز ؎ بس سوز کے پہلو سے سرک جاؤ طبیبو عاشق کی نہیں مرگ سوا اور دوا ہیچ یہاں ’’ہیچ‘‘ بمعنی ’’چیزے‘‘ قرار دے سکتے ہیں، لیکن دو امکانات اور بھی ہیں۔ ایک تو یہ کہ مصرعے کی نثر یوں بھی ہوسکتی ہے: عاشق کی [دوا] مرگ سوا نہیں، اور دوا ہیچ [ہے]، یعنی ’’اور سب دوائیں معدوم ہیں، کوئی دوا نہیں‘‘۔ دوسرا امکان یہ ہے کہ یہاں’’ہیچ‘‘ دکنی معنی میں کلمۂ تاکید یا حرف حصرہو، یعنی’’ہی‘‘ کے معنی رکھتا ہو۔ اب نثر یوں ہوگی: مرگ سوا عاشق کی دوا ہیچ نہیں، ‘‘یعنی ’’دوا ہی نہیں‘‘۔ کلمۂ تاکید یا حرف حصرکے طور پر جنوبی ہند میں’’ہیچ‘‘ کثرت سے بولا جاتا ہے، اوروہاں نفی کی بھی شرط نہیں: ’’یہ تو ہی ایچ‘‘ بمعنی ’’یہ تو ہے ہی‘‘، ’’یہ تو اس کا گھرایچ ہے‘‘، بمعنی ’’یہ تو اس کا گھر ہی ہے‘‘ طرح کے فقرے وہاں عام ہیں۔ دکنی کا امکان میں نے اس لئے ظاہر کیا کہ اس بات سے کم لوگ واقف ہیں کہ اٹھارویں صدی کی دہلی اور دکن میں بہت سے استعمالات و محاورات مشترک تھے۔ ’’ہیچ‘‘ کی ردیف میں بہادرشاہ ظفر کے دیوان اول میں ایک غزل کے بعض شعر ہمارے مفید مطلب ہوں گے ؎ جن ناموروں کے کہ جہاں زیر نگیں تھا اب ڈھونڈے تو ان کا ہے کہیں نام و نشاں ہیچ یہاں کئی امکانات ہیں: (۱) استفہام و استجاب: ’’اب تو ڈھونڈے تو کہیں ہے ان کا نام و نشاں؟ کچھ بھی نہیں، کہیں بھی نہیں۔‘‘ (۲) ’’ہیچ‘‘ حرف تاکید: ’’۔۔۔کہیں نام و نشاں ہیچ [ہی] ہی؟‘‘ (۳) ’’ہیچ‘‘ بمعنی’’کچھ‘‘: ’’۔۔۔کہیں کچھ نام و نشاں ہے؟‘‘ مندرجہ ذیل میں معنی ’’کچھ، چیزے‘‘ بالکل صاف ہیں ؎ جو ہوتی ہے ہوگی نہیں امکاں کہ نہ ہوئے پھر فکر سے کیا فائدہ غیر از خفقاں ہیچ یعنی: ’’خفقاں کے سوا کچھ/کوئی فائدہ نہیں‘‘۔ لیکن ان معنی میں اب ’’ہیچ‘‘ شمالی ہند کی زبان میں بہت اجنبی معلوم ہوتا ہے، شاعری میں شاید چل جائے۔

ماخذ: لغات روز مرہ
مصنف: شمس الرحمن فاروقی

और देखिए

खोजे गए शब्द से संबंधित

सिफ़त

सिफ़ती

صفت (رک) سے منسوب یا متعلق ، صفت بیان کرنے والا ، صفت کا حامل.

सिफ़तिय्या

صفت سے منسوب یا متعلق، صفت بیان کرنے والا، صفت کا حامل

सिफ़त-ए-बहमियत

जानवरों के गुण

सिफ़त-सरा

तारीफ़ करने वाला

सिफ़त करना

जय-जयकार करना, प्रशंसा करना, तारीफ़ करना

सिफ़त-सराई

تعریف کرنا.

सिफ़त-ए-ज़ाती

सिफ़त रखना

गुण होना, विशेषता रखना

सिफ़त-ओ-सना

तारीफ़, खूबियाँ जो बयान की जाएँ (करना, होना के साथ)

सिफ़त-ए-हालिया

(قواعد) اسمِ حالیہ یا صفتِ حالیہ وہ مشبہ فعل ہے جو اپنے فاعل کو یہ ظاہر کرتا ہے کہ وہ کام کرنے کی حالت میں ہے.

सिफ़त-ए-मुशब्बा

a substantial form, essential or fixed quality

सिफ़त-ए-बहीमी

properties of beast (man, angel)

सिफ़त-ए-बशरिय्यत

انسان کی خاصیت

सिफ़त-ए-मूलूकिय्यत

स्वर्गदूतों के गुण

मेहर-सिफ़त

like the sun

हमा-सिफ़त

फ़रिश्ता-सिफ़त

शो'ला-सिफ़त

शोला जैसा, आग की तरह उज्जवल और लाल

दरिंदा-सिफ़त

जानवोरं जैसे व्यवहार वाला, ख़ूँख़ार, निर्मम क्रूर

क़लंदर-सिफ़त

قلندر جیسا مزاج رکھنے والا ، دنیوی مال و متاع اور جاہ و مرتبہ سے بے نیاز .

दुरवेश-सिफ़त

दुरवेशों-जैसा सीधा-सादा स्वभाव रखनेवाला

आसमाँ-सिफ़त

آسمان کی طرح

दीवाना-सिफ़त

पागल की तरह

ज़र्रा-सिफ़त

ज़र्रे की तरह, छोटा सा, नाचीज़

बेगाना-सिफ़त

मसीहा-सिफ़त

मौला-सिफ़त

ईश्वर के गुण रखने वाला

वहशी-सिफ़त

जंगली जानवरों जैसा, वहशियों की तरह

माह-सिफ़त

quality of moon

यगाना-सिफ़त

जिसके जोड़ या बराबरी का कोई न हो, अनुपम, (यूनीक), बेमिसाल

सीमाब-सिफ़त

पारे-जैसा चंचल, व्याकुल, जिसे एक जगह करार न हो

मज्ज़ूब-सिफ़त

जिसमें मज्जूबों- जैसी बातें हों।

हैवान-सिफ़त

हैवानों जैसा, वहशी

बूम-सिफ़त

दे. ‘बुमखस्लत' ।।

मा'सूम-सिफ़त

मासूमों-जैसा, भोला-भाला, निर्दोष, बेगुनाह

हाबील-सिफ़त

تحمل اور صبر و استقامت سے کام لینے والا ؛ مظلوم ؛ ہابیل جیسا ۔

हूश-सिफ़त

वहशी की तरह, असभ्य

हुरूफ़-ए-सिफ़त

शम'-सिफ़त जलना

ग़म की वजह से जलती हुई मोमबत्ती की तरह घुलना

ब-हमा-सिफ़त-मौसूफ़

associate, comrade, friend

[ Chidiyon ke do jode hamesha chhat mein rahte the aur Eidon mein rafiq the ]

Today's Vocabulary

Learn 10 Urdu words daily on Mobile App

"10 words down, endless possibilities ahead! 🚀📖"

Tune in tomorrow for the next 'Word of the Day' and elevate your language game!

"Unlock a world of Urdu words at your fingertips!"

Download App

Top Searched Words

मैंने रेख़्ता की गोपनीयता नीति पढ़ ली है और इससे सहमत हूँ

भेजिए

हेच

चित्र अपलोड कीजिएअधिक जानिए

नाम

ई-मेल

प्रदर्शित नाम

चित्र संलग्न कीजिए

चित्र चुनिए

(format .png, .jpg, .jpeg & max size 4MB and upto 4 images)

मैं रेख़्ता को अपने चित्रों को उपयोग करने के लिए अधिकृत करता/करती हूँ और उसके कॉपीराइट के लिए स्वयं उत्तरदायी हूँ।

रद्द कीजिए चित्र अपलोड कीजिए

सूचनाएँ और जानकारी प्राप्त करने के लिए सदस्यता लें

मैंने रेख़्ता की गोपनीयता नीति पढ़ ली है और इससे सहमत हूँ

सदस्य बनिए

बोलिए

Delete 44 saved words?

क्या आप वास्तव में इन प्रविष्टियों को हटा रहे हैं? इन्हें पुन: पूर्ववत् करना संभव नहीं होगा

रद्द कीजिए हटाइए

Want to show word meaning

Do you really want to Show these meaning? This process cannot be undone

Cancel Done